Kum atıkları yapay zeka ile geri kazanılıyor
Türkiye Jokey Kulübü’nün (TJK) Elazığ Hipodromu’nda hayata geçirdiği çevreci “Kum Pist Atığı Geri Dönüşüm Projesi” (KUPA), at yarışlarında işlevini yitiren kumların yapay zeka destekli yöntemlerle geri dönüştürülmesini sağlıyor. Bu proje, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın öncülük ettiği “Sıfır Atık Projesi”ne destek amacı taşıyor.
Akademik iş birliği ile sürdürülebilir dönüşüm
Fırat Üniversitesi ve İnönü Üniversitesi’nin teknik desteğiyle yürütülen KUPA, yalnızca yarış pistleri için değil; binicilik tesisleri, inşaat ve sanayi sektörleri için de kullanılabilecek malzeme üretimine katkı sunuyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı ile uyumlu biçimde geliştirilen proje, Türkiye’nin sıfır emisyon hedeflerine paralel ilerliyor ve yıllık yaklaşık 40 bin tonluk kum ihtiyacını karşılayarak çevresel olduğu kadar ekonomik kazanımlar da sağlıyor.
Hipodrom müdürü: “Tamamıyla çevresel bir proje”
Elazığ Hipodrom Müdürü Muhammet Demirçelik, projenin sürdürülebilirlik ilkeleriyle tamamen örtüştüğünü vurguladı. Pistlerde her yıl yaklaşık 10 bin ton kumun yıkanıp elenerek yeniden kullanılabilir hale getirildiğini belirten Demirçelik, bu kumların içindeki kil malzemenin ayrıştırılarak Yurtbaşı Belediyesi’ne verildiğini söyledi. Belediyenin bu malzemeyi kaldırım kaplaması ve parke çalışmaları için kullanacağı ifade edildi.
Üniversite desteğiyle bilimsel analiz ve sürdürülebilir planlama
Fırat Üniversitesi Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Bahar Demirel, pistlerden toplanan kumların yüzde 60’ının tekrar kullanılabilir nitelikte olduğunu belirtti. Kil oranının da yeterli dayanıklılığa sahip olduğunu vurgulayan Demirel, bu çalışmanın çevre kirliliğini azaltmada önemli bir rol oynadığını söyledi. TÜBİTAK’a sunulan proje kapsamında kimya, mekatronik ve yazılım mühendislerinin katkı sunduğunu, hedeflerinin projeyi daha ileri seviyelere taşımak olduğunu belirtti.
Doğal kaynakların korunmasında örnek proje
Projede elde edilen kazanımlar, sınırlı doğal kaynakların verimli kullanılması açısından büyük önem taşıyor. Kum ocaklarının ömrünü uzatan bu yaklaşım, atık yönetimi ve doğal çevrenin korunması adına önemli bir adım olarak öne çıkıyor. KUPA Projesi, Türkiye Jokey Kulübü’nün atçılık sektörüne sürdürülebilir kalkınma vizyonunu entegre etme çabasını yansıtıyor.