Santorini Deprem Fırtınası İçin Uzmanlardan Uyarı: Tsunami ve Volkanik Patlama Riski!

İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) bilim insanları, Santorini Adası çevresinde 28 Ocak’tan bu yana süren deprem fırtınasıyla ilgili önemli bir rapor hazırladı. Raporda, büyük ölçekli bir volkanik patlamanın Türkiye’nin Ege kıyılarında tsunamiye neden olabileceği ve kül yağışlarının Kıbrıs’tan İsrail’e kadar uzanabileceği belirtildi.

Santorini Çevresinde 3 Olası Senaryo

DEÜ Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) ve ilgili bölümlerden bilim insanlarının hazırladığı raporda, Santorini Yanardağı’nın kuzeydoğusunda ve güneybatısında yoğunlaşan sismik aktivitenin tektono-volkanik (magmatik) olduğu ifade edildi. Uzmanlar, gelişebilecek üç olası senaryoyu şöyle sıraladı:

1. 7’nin üzerinde bir depremin meydana gelmesi ve ardından volkanik bir aktivitenin başlaması.
2. Önce bir volkanik aktivitenin gerçekleşmesi ve ardından büyük bir depremin yaşanması.
3. Deprem aktivitesinin geçici olarak sönümlenmesi, ancak ilerleyen zamanlarda yeni bir deprem fırtınasının başlaması.

Tsunami ve Kül Yağışı Uyarısı

Raporda, Santorini’de büyük ölçekli bir volkanik patlama yaşanması durumunda oluşabilecek riskler şöyle sıralandı:

• Türkiye’nin Ege kıyıları, Batı Anadolu ve Doğu Akdeniz boyunca Kıbrıs’tan İsrail’e kadar kül yağışı görülebilir.
• Denizaltı heyelanları nedeniyle Ege kıyılarında tsunami tehlikesi oluşabilir.
• Hava kirliliği artabilir ve volkanik küller geniş bir bölgeyi etkileyebilir.

Uzmanlar, M.Ö. 1600 ve M.S. 1950’de Santorini’de yaşanan volkanik patlamaların küllerinin Türkiye’nin güney sahillerine kadar ulaştığını hatırlatarak, benzer bir durumun tekrar yaşanabileceği konusunda uyardı.

7’yi Aşan Deprem Senaryosu: Tsunami Dalgaları 500 Metre İçeri Girebilir

Raporda, 7’nin üzerinde bir depremin Çanakkale’den Fethiye’ye kadar kıyı bölgelerinde tsunami etkisi yaratacağı vurgulandı. Olası bir Santorini merkezli 7.5 büyüklüğündeki depremde şu etkilerin yaşanabileceği öngörüldü:

• Tsunami dalgaları kıyılarda 2 metre yüksekliğe kadar çıkabilir.
• Dere, ırmak ve deltaların denizle buluştuğu noktalarda tsunami dalgaları 500 metre içeri girebilir.
• Tsunami, güneybatı kıyılarımıza yaklaşık 30 dakika içinde, kuzeybatı kıyılarımıza ise 3 saat içinde ulaşabilir.

AFAD ve uluslararası tsunami erken uyarı sistemlerinin takip edilmesi gerektiği belirtilerek, vatandaşların yetkililerin yönlendirmelerine dikkat etmeleri gerektiği ifade edildi.

Deprem En Çok İzmir, Kuşadası ve Gökova’yı Etkileyebilir

Raporda, Türkiye’nin Santorini merkezli bir depremden nasıl etkileneceğine dair tahminler de yer aldı. Eğer 7.5 büyüklüğünde bir deprem yaşanırsa, Santorini’de 9 şiddetinde hissedilecek bu sarsıntının, Türkiye’de genellikle 5 şiddetinde hissedileceği ancak alüvyon zeminli bölgelerde 8’e kadar çıkabileceği belirtildi.

Bu bölgeler arasında:

• İzmir Körfezi
• Kuşadası Körfezi
• Söke Ovası
• Gökova Körfezi

Özellikle bu bölgelerdeki bina envanterinin hızla çıkarılması ve gerekli önlemlerin alınması gerektiği vurgulandı.

Uzmanlardan Afet Bilinci ve Tatbikat Çağrısı

DEÜ bilim insanları, Santorini’de yaşanabilecek büyük bir volkanik patlama veya 7’den büyük bir depremin yaratacağı riskler konusunda toplumun bilinçlendirilmesi gerektiğini belirtti. Raporda, AFAD ve yerel yönetimlerin volkanik patlama ve tsunami tatbikatları düzenlemesi gerektiği vurgulandı.

Raporu hazırlayan bilim insanları:

• Prof. Dr. Hasan Sözbilir (DEÜ-DAUM Müdürü)
• Dr. Özkan Cevdet Özdağ (DEÜ-DAUM)
• Dr. Sevinç Özel Füzün (DEÜ-DAUM)
• Dr. Recep Çakır (ABD – Deprem Uzmanı)
• Doç. Dr. Mehmet Utku (DEÜ-DAUM)
• Dr. Mustafa Softa (DEÜ-DAUM)
• Dr. Özde Bakak (DEÜ-DAUM)
• Dr. Can Eytemiz (DEÜ-DAUM)