Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, İzmir’de son günlerde etkili olan orman yangınlarının büyüme nedenlerinin kasıttan çok insan kaynaklı tedbirsizlik olduğunu vurguladı. Yaşar, özellikle ormana yakın yapılanmanın ve ihmalkarlığın yangınların şiddetini artırdığını söyledi.
İzmir’in birçok ilçesinde son günlerde meydana gelen yangınlar, yüksek sıcaklık, düşük nem ve saatte 100 kilometreyi aşan kuvvetli rüzgarın da etkisiyle geniş alanlara yayıldı. Yangınlar sırasında hem ormanlık alanlar hem de yerleşim yerleri büyük zarar gördü. Seferihisar, Menemen, Karaburun, Menderes, Çeşme ve Ödemiş ilçelerinde çıkan yangınlar, bölgedeki canlı yaşamını ve altyapıyı tehdit etmeye devam ediyor.
“Toprak Nemlenmedi, Her Yer Çıraya Döndü”
Prof. Dr. Yaşar, Ege Bölgesi’nde bu yıl çıkan yangınların geçmiş yıllara kıyasla çok daha güçlü ve yıkıcı olduğunu belirtti. Geçen yıl haziran ayında İzmir’e 0,4 mm yağmur düştüğünü, bu yıl ise hiç yağış olmadığını hatırlatan Yaşar, bu kuraklığın toprağın nemlenmesini engellediğini ve ormanların kuru birer çıraya dönüştüğünü ifade etti. Rüzgarla birleşen bu kuraklık ortamının yangınlar için zemin oluşturduğunu kaydetti.
“Yangınların Yüzde 90’ı İnsan Kaynaklı, Sadece Yüzde 4’ü Kasıtlı”
Yangınların büyük çoğunluğunun insan faaliyetlerinden kaynaklandığını belirten Yaşar, “Aliağa’daki yangın fabrika atıklarından, Bornova’daki kaynak işleminden, Seferihisar’daki ise elektrik tellerinden çıktı. Herkes kasıt arıyor ama çıkan yangınların yüzde 90’ı ihmalkarlık, sadece yüzde 4’ü kasıtlı” dedi.
“Evler Ormana Dayandı, Önlem Alınmalı”
İzmir’in hızlı nüfus artışına dikkat çeken Yaşar, 2008’de 3 milyon 750 bin olan nüfusun şu anda 4,5 milyona çıktığını ve yeni yerleşimlerin ormanlara dayandığını belirtti. Buca, Karşıyaka ve Bayraklı gibi ilçelerde evlerin orman sınırlarına çok yakın olduğunu vurgulayan Yaşar, bu yapılaşmanın büyük risk taşıdığını söyledi. “Yangınla evler arasında mutlaka güvenli mesafe bırakılmalı, sitelerde yangın vanası zorunlu olmalı” dedi.
“100 km/s Rüzgarın Olduğu Ortamda Uçaklar da Yetersiz”
Yaşar, şu anda bölgedeki rüzgar hızının saatte 100 kilometreyi geçtiğini ve bu koşullarda hava araçlarının yangınla mücadelede etkili olamayacağını belirtti. Bu tür yangınların tekrarlanmaması için sadece yaz aylarında değil, yıl boyunca ormanlara girişin yasaklanması gerektiğini söyleyen Yaşar, belediyelere de kontrollü piknik alanları oluşturma çağrısında bulundu.
