Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi ve Mikroplastik Araştırma Grubu Kurucusu Prof. Dr. Sedat Gündoğdu, Türkiye’deki plastik geri dönüşüm tesislerinde çıkan yangınların büyük bir çevresel ve sağlık tehdidi oluşturduğunu belirtti. Son 5 yılda 460, sadece 2024’te ise 115 yangın yaşandığını söyleyen Gündoğdu, bu yangınların büyük ölçüde yanlış depolama ve erken uyarı sistemlerinin eksikliğinden kaynaklandığını vurguladı.
En Çok Yangın İstanbul, Bursa ve Adana’da
Plastik geri dönüşüm tesislerinde çıkan yangınların en çok İstanbul, Bursa, Kocaeli, Adana, İzmir ve Manisa’da görüldüğünü belirten Gündoğdu, özellikle Bursa ve Adana’da neredeyse her ay bir yangın çıktığını ifade etti. 20 Ocak’ta Adana’daki bir tesisin 5-6 saat boyunca yandığını hatırlattı.
Yanlış Depolama ve Eksik Önlemler Yangın Riskini Artırıyor
Yangınların ana nedenlerinden biri olarak, farklı türde plastiklerin gelişigüzel depolanması gösteriliyor. İçerisinde pil veya gıda atıkları bulunan plastiklerin bir arada depolanmasının büyük bir tehlike oluşturduğunu belirten Gündoğdu, erken uyarı sistemlerinin zorunlu hale getirilmesi gerektiğini söyledi.
Plastik Yangınları Kanserojen ve Çevresel Tehdit Saçıyor
Plastiğin yüksek yanıcılık özelliği nedeniyle bu tür yangınların hızla yayıldığını ve saatlerce söndürülemediğini belirten Gündoğdu, şu noktalara dikkat çekti:
- Suyla söndürmek çok zor, özel kimyasallar kullanılmalı.
- Yangın söndürme kimyasalları su kaynaklarına karışmamalı, aksi takdirde çevresel felakete yol açabilir.
- Yoğun duman kanserojen kimyasallar içeriyor, insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor.
1 Ton Plastik Yanınca 3 Ton Karbondioksit Salınıyor
Yangınların yalnızca sağlık açısından değil, iklim krizine de büyük katkı sağladığını vurgulayan Gündoğdu, 1 ton plastik yandığında yaklaşık 3 ton karbondioksit salındığını belirtti. Saatler süren bir yangında 50-100 ton karbondioksit atmosfere karışabiliyor, bu da iklim değişikliğini hızlandırıyor.
Denetimler Arttırılmalı!
Gündoğdu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile belediyelerin sıkı denetimler yapması gerektiğini söyledi. Sürpriz denetimlerin artırılması ve tesislerin güncellenmiş yangın yönetmeliğine uygun olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiğini belirtti. Aksi halde geri dönüşüm tesisleri yangınlarının giderek artacağını ifade etti.
