Nöbetçi Eczaneler
6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden 2 yıl geçti. Klinik Psikolog Gözde Göktaş, hem depremi birebir yaşayanlarda hem de yardım için bölgeye gidenlerde ikincil travma belirtilerinin yaygın görüldüğüne dikkat çekerek, “Her an bir şey olacak hissi birçok kişinin hayatını olumsuz etkiliyor” dedi.
İkincil Travma Nedir?
Medipol Bahçelievler Hastanesi’nde görev yapan Klinik Psikolog Gözde Göktaş, ikincil travmanın, bireyin doğrudan yaşamadığı ancak maruz kaldığı travmatik olaylar nedeniyle ortaya çıkan stres ve kaygı durumu olduğunu söyledi. Deprem görüntüleri, haberler ve kurtarma çalışmaları sırasında yaşananlar, özellikle bölgeye yardım için giden kişilerde bu tür travmalara sebep olabiliyor.
“Depremle ilgili süreçte aklımıza kazınan bazı görseller var. Zihnimizden silmeyi başaramadığımız, ‘flashback’ gibi gelip bizi rahatsız eden görüntüler. Hem depremzedeler hem de yardıma gidenler için bu durum söz konusu. Depremle birebir yüzleşmemiş olsak da kendimizi güvende hissetmiyoruz. Özellikle gece korkuları, başucunda su ve düdük bulundurma, telefonunu sürekli şarjda tutma gibi davranışlar devam ediyorsa, profesyonel destek almak gerekiyor”, dedi.
“Deprem Gerçeğini Unutmamalıyız, Hazırlıklı Olmalıyız”
Göktaş, deprem gibi öngörülemeyen doğal afetlerin kaygıyı artırdığını belirterek, psikolojik dayanıklılığı artırmak için şu önerilerde bulundu:
- Eski rutinlere dönmek: İş hayatına ve günlük yaşama adapte olmaya çalışmak.
- Sosyal destek mekanizmalarını güçlendirmek: Aile, arkadaşlar ve sosyal çevreyle bağları kuvvetlendirmek.
- Deprem bilinciyle yaşamak: Afetlere hazırlıklı olmak, güvenli alanları belirlemek ve gerekli önlemleri almak.
“Deprem bölgesinde yaşıyoruz, buna alışmak değil ama hazırlıklı olmak önemli”, diyen Göktaş, kaygıyı yönetebilmek için EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) terapisi gibi yöntemlerin etkili olduğunu söyledi.
EMDR Terapisi Travmaları Nasıl Hafifletiyor?
Gözde Göktaş, Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) kapsamında uygulanan EMDR terapisinin, deprem gibi travmatik olaylarla başa çıkmada etkili bir yöntem olduğunu belirtti.
“Bu terapi yöntemiyle, kişinin deprem sırasında yaşadığı travmatik anıları yeniden işliyor ve ‘Bu anılar sizde kalacak ama eskisi kadar etkilemeyecek’ mesajını veriyoruz. Özellikle deprem görüntüleri, aniden gelen korkular ve bedensel semptomlarla başa çıkmak için etkili bir yöntem”, dedi.
EMDR terapisi, yalnızca travma sonrası stres bozukluğu için değil;
- Panik atak
- Kaygı bozuklukları
- Özgüven problemleri
- Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)
- Fobiler ve yas süreçleri gibi birçok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde de kullanılıyor.
Deprem Travmasıyla Başa Çıkmak İçin Uzman Desteği Önemli
Gözde Göktaş, her yıl 6 Şubat’ta depremin yıldönümünde birçok kişinin korkularının yeniden gün yüzüne çıktığını ve bu sürecin profesyonel destekle daha sağlıklı yönetilebileceğini vurguladı. “Depremin fiziksel etkileri kadar psikolojik etkileri de uzun süre devam ediyor. Bu nedenle ruh sağlığını korumak ve gerekirse uzman desteği almak büyük önem taşıyor”, dedi.