Nöbetçi Eczaneler
Antalya’nın Kemer ilçesinde bulunan Beydağları Sahil Milli Parkı’nda, bölgeye özgü endemik bitki türlerinden Kemer orkidesi baharla birlikte açmaya başladı. Akdeniz Üniversitesi’nden (AÜ) Prof. Dr. İsmail Gökhan Deniz, bu özel bitkinin doğadan sökülmesinin 557 bin 212 TL cezası olduğunu belirtti.
Dünyada Sadece Kemer’de Yetişiyor
Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yalnızca Kemer’e özgü olan Kemer orkidesini görmek isteyen doğaseverler, bölgeye turlar düzenliyor. AÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi ve Antalya Orkidelerini ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Derneği (ANTOK) Başkanı Prof. Dr. İsmail Gökhan Deniz, orkidelerin ve endemik bitkilerin izinsiz toplanmasının yasak olduğunu vurgulayarak, şu açıklamalarda bulundu:
“Salep üretiminde kullanılan orkide türleri doğadan kaçak olarak sökülüyor. Ancak bu sadece ekonomik bir mesele değil, ekolojik bir yıkım anlamına da geliyor. Beydağları Sahil Milli Parkı’nda yaptığımız araştırmalarda, dünyada yalnızca bu bölgede yetişen Kemer orkidesi yumrularının yurt dışındaki bazı sitelerde satışa sunulduğunu tespit ettik. Bu, biyokaçakçılığın ne denli büyük bir tehdit olduğunu gözler önüne seriyor.”
Türkiye, 3.500 Endemik Bitkiye Sahip
Türkiye’nin bitki çeşitliliği açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biri olduğunu belirten Prof. Dr. Deniz, şunları ekledi:
“Ülkemizde yaklaşık 10 bin bitki türü bulunuyor. Bunların 3 bin 500’ü endemik. Antalya’da ise 700 endemik bitki türü yetişiyor. Bunlardan 250’si dünya üzerinde yalnızca Antalya’da var ve yakın çevrede dahi bulunmuyor. Eğer bu genetik mirasımıza sahip çıkmazsak, bir daha geri getiremeyiz.”
İzinsiz Bitki Toplamanın Cezası 1 Milyon TL’yi Aşabiliyor
Biyokaçakçılığın sadece ticari amaçlarla yapılmadığını, bazı insanların iyi niyetle bile doğadan bitki koparmasının büyük bir tehdit oluşturduğunu ifade eden Deniz, şunları söyledi:
“Tehdit altında olan bitkilerin herhangi bir dokusunu almak, o türün geleceğini tehdit etmektir. Bu yüzden izinsiz bitki sökmenin cezası 1 milyon TL’yi geçebiliyor. Kemer orkidesini koparmanın cezası ise 557 bin 212 TL. Vatandaşlarımız, bir bitkiyi doğadan koparıp balkonlarında veya bahçelerinde yetiştirmek isteyebilirler. Ancak bu türler, doğal ortamlarından uzaklaştıklarında yaşamaya devam edemezler. Topraktan aldıkları enerjiyle bir süre çiçek açsalar da nesillerini sürdürebilmeleri için doğal ekosistemlerine ihtiyaçları vardır.”
Kaçak Toplayanları Jandarmaya Bildirin!
Biyokaçakçılığın sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurgulayan Prof. Dr. Deniz, vatandaşlara şu çağrıyı yaptı:
“Eğer biri bitkisel veya hayvansal materyal topluyorsa, jandarma veya kolluk kuvvetlerine haber verin. Bilimsel araştırmalar dahi belirli izinler gerektiriyor. Bu izinler olmadan yapılan her türlü toplama suçtur. Bir yaprak veya tohum dahi ülkemizin biyolojik zenginliğinden çalınan bir değerdir.“
Deniz, internet üzerinden endemik bitkilerin yumrularının satışa çıkarılmasının biyokaçakçılığın boyutlarını gözler önüne serdiğini belirterek, yakın dönemde yapılan gümrük operasyonlarında binlerce tohum ve bitki örneğinin ele geçirildiğini hatırlattı.
“Eğer biz kendi topraklarımızdaki bitkileri koruyamazsak, gelecekte başka ülkelerden, yüksek maliyetlerle bu bitkilerin kullanıldığı ilaç veya tarım ürünlerini almak zorunda kalırız. Bunun yerine, endemik bitkilerimize sahip çıkmalı ve kendi üretimimizi desteklemeliyiz.“