Nöbetçi Eczaneler
İzmir’de yaşayan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından “Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı” unvanına layık görülen Ömer Faruk Kurşunel (71), 20 yılı aşkın süredir kanun üretiyor. Türk musikisinin vazgeçilmez çalgılarından biri olan kanunu, sürekli arızalanan kendi enstrümanını tamir etmeye çalışırken yapmaya başlayan Kurşunel, bugün hem Türkiye’de hem de yurt dışında tanınan bir kanun yapım ustası haline geldi.
“Kendi Kanunumu Yapmaya Karar Verdikten Sonra Bu Yola Girdim”
Müziğe ortaokul yıllarında başladığını belirten Kurşunel, kanun yapımına yönelme sürecini şöyle anlattı:
“Senelerce ut çaldım, sonra bir arkadaşımın etkisiyle kanuna geçtim. Ancak akort sorunu bitmiyordu. 2000’li yıllarda Alanya’da bir otelde teknik müdür olarak çalışıyordum, akşamları da müzik yapıyordum. Deniz kenarında olduğumuz için kanunum sürekli bozuluyordu. Sonunda kendi kanunumu yapmaya karar verdim ve ilkini o zaman ürettim.”
“Kanun Yapmak Zor Ve Meşakkatli”
Kurşunel, kanun yapımını bir ustadan öğrenmediğini, tamamen kendi araştırmaları ve deneyimleriyle ilerlediğini belirtti:
“2005’te İzmir’e geldim, Ege Üniversitesi Konservatuvarı’ndan Maruf Alaskan bana destek oldu. O günden bu yana Ar-Ge çalışmaları yapıyorum. Kanun üretimi zor, sabır isteyen bir iş. Türkiye’de üretim standardı yok, herkes kendi ölçüsünü uyguluyor. Makine mühendisi olan oğlum da bu süreçte bana teknik destek verdi.”
“Kalitesiz Kanunlar Öğrencilerin Hevesini Kırıyor”
Türkiye’de kaliteli kanun yapan usta sayısının azaldığını vurgulayan Kurşunel, “Türkiye genelinde kanun denilince İzmir akla gelir. Ancak ucuz ve kalitesiz malzemelerle yapılan kanunlar birkaç yıl içinde bozuluyor. Bu da yeni başlayanların hevesini kırıyor. İyi bir enstrüman, kişinin müziğe olan bağlılığını artırır.” dedi.
Yılda ortalama 20 kanun ürettiğini söyleyen Kurşunel, “Her bir kanunun yapımı 20 gün ile 1 ay arasında sürüyor. Kasadan verniğe, 280 mandalın çakılmasına kadar her aşaması el emeğiyle yapılıyor.” ifadelerini kullandı.
“Kanunlarımız Dünyanın Dört Bir Yanında Çalınıyor”
Kurşunel, son 10 yılda Bakü’ye 100’e yakın kanun gönderildiğini, ayrıca İran, Mısır, Tunus, Fas, Yunanistan, Almanya, Avusturya ve ABD gibi birçok ülkeye ihracat yaptıklarını söyledi:
“Bakü’de Türk musikisi geleneğini yaşatmak istedik. Oradaki sanatçılar artık Türk tarzı çok mandallı kanunlarla çalabiliyor. Elimizden geldiğince Türk müziğini dünyaya tanıtmaya çalışıyoruz.”
“Son Nesiliz, Çırak Bulamıyoruz”
Usta sanatçı, mesleğin geleceğiyle ilgili endişesini de dile getirdi:
“Biz son nesiliz, çırak bulamıyoruz. Bu işte marangozluk, boyacılık, ustalık ve sanatçılık bir arada. Üniversitelerdeki çalgı yapım bölümlerinde mutlaka kanun üretimi de öğretilmeli. Enstrüman yapımı hem sabır hem sanat ister; çalındıkça değer kazanır.”