Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKÜ) Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Su Kaynakları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, Ege Denizi’nde son günlerde meydana gelen yoğun sismik hareketlilik ve tsunami riski hakkında açıklamalarda bulundu. Özçelik, geçmiş kayıtlar incelendiğinde Türkiye kıyılarında ciddi bir tsunami etkisinin yaşanmadığını belirtti.
Ege’de 400’ü Aşan Deprem Tedirginlik Yarattı
28 Ocak’tan itibaren Ege Denizi’nde artan sismik hareketlilik nedeniyle deprem sayısı 400’ü geçti. Yunanistan’ın Santorini Adası’nın kuzeydoğusunda yoğunlaşan ve derinlikleri 5 ila 25 kilometre arasında değişen depremler, Türkiye’de hissedilmese de tsunami ihtimali nedeniyle endişe yarattı.
Bu gelişmelerin ardından, Ege kıyılarında tsunami riski olup olmadığı tartışma konusu oldu. Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, tsunami etkisinin depremin odağına, büyüklüğüne ve deniz tabanındaki hareketliliğe bağlı olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Son günlerde Ege’nin güneyinde ve Akdeniz’in batısında ciddi sismik aktiviteler yaşanıyor. Bu depremler, özellikle Girit Adası’nın kuzeyi ve Santorini Adası çevresinde yoğunlaşmış durumda. Son 6 günde 5 büyüklüğünün altında yüzlerce deprem meydana geldi. Bu durum, Ege kıyılarında yaşayan vatandaşlarımızda tsunami korkusuna neden oluyor.”
“Türkiye Kıyılarında Ciddi Tsunami Etkisi Görülmedi”
Özçelik, Ege Denizi’nin topoğrafik yapısının oldukça değişken olduğunu ve bu nedenle bazı kıyı bölgelerinin doğal olarak korunaklı durumda bulunduğunu söyledi.
“Bu bölge, kıyı şeridi boyunca onlarca ada ve adacıktan oluşuyor. Kıyı kesimlerimizde yer alan ilçelerden bazıları iç körfezde yer aldığı için tsunamiden korunma avantajına sahip. Geçmiş kayıtları incelediğimizde, Türkiye kıyılarında düşük seviyeli su baskınları dışında ciddi bir tsunami etkisi görülmediğini söyleyebiliriz.”
“6 Büyüklüğündeki Depremler Büyük Tsunami Üretmez”
Tsunami dalgalarının oluşum mekanizmasına değinen Özçelik, Amerikan Denizcilik ve Atmosfer Dairesi’nin (NOAA) çalışmalarına göre 6 büyüklüğünün altındaki depremlerin 1,5 metreyi aşan tsunami dalgası üretme ihtimalinin düşük olduğunu belirtti.
“Tsunamik etkiler, tayfunlardan veya gelgitlerden kaynaklı deniz taşkınlarına göre farklılık gösterir. Tsunami, deniz tabanından yüzeye kadar uzanan bir dalga etkisi üretir ve bu durum depremin büyüklüğüne bağlıdır. NOAA’nın küresel verilerine göre, 6 şiddetinden küçük depremlerin 1,5 metreden büyük bir tsunami dalgası oluşturma ihtimali çok düşüktür. Ancak, topoğrafik yapı nedeniyle lokal taşkın tırmanmaları yaşanabilir. Bu tür baskınları tsunami etkisinden ayrı değerlendirmeliyiz.“