Unutulmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatları arasında yer alan Tokat yazmacılığı, İzmir’de usta Emel Ardahanlı’nın çabalarıyla yeniden hayat buluyor. Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı unvanına sahip Ardahanlı, Tokat yöresine özgü ahşap baskı tekniğini yeni kuşaklara aktararak sanatı yaşatıyor.
Tokatlı eşinin memleketine yaptığı ziyaretlerde yazmacılıkla tanışan Ardahanlı, 1997’de bankacılık mesleğinden emekli olduktan sonra Tokatlı usta Atıf Arpacıoğlu’ndan el baskı sanatını öğrendi. 2000 yılından bu yana aktif olarak yazmacılık yapan Ardahanlı, İzmir’de açtığı eğitimlerle yeni ustalar yetiştiriyor.
“Kumaşlarla Tokat’a Gidip Baskı Yapıyordum”
Sanata olan tutkusunu anlatan Ardahanlı, “Baskının sesi, boyanın kokusu beni içine çekti. Kumaşlarla hafta sonları Tokat’a gidip baskı yapar, sonra öğrencilerime boyatırdım. En sonunda bu işi ustamdan öğrenmeye karar verdim ve yıllardır da devam ediyorum” dedi.
“Tokat Yazmacılığı Geleneksel Yöntemlerle Yapılmalı”
Günümüzde yazmacılığın yüzeysel yöntemlerle yapıldığını belirten Ardahanlı, “Gerçek Tokat yazmacılığı el oyma ahşap kalıplarla, kök boya kullanılarak yapılır. Kumaş boyayı emer, zamanla rengi daha da parlar. Sahte uygulamalarda ise boya yüzeyde kalır ve solar” ifadelerini kullandı.
“Amacım Sanatı Canlandırmaktı, Başardım”
Tokat yazmacılığının 700 yıllık Osmanlı sanat geleneği olduğunu vurgulayan Emel Ardahanlı, Tokat’ta kültür elçisi ilan edildiğini ve İzmir’de verdiği eğitimlerin sonunda öğrencilerini Tokat’a götürerek ustalarla bir araya getirdiğini söyledi.
“El Aldım, El Veriyorum”
Yazmacılığı öğrendiği Arpacıoğlu ailesi tarafından dördüncü kuşak yazmacı olarak kabul edilen Ardahanlı, “Ben ustalardan el aldım, şimdi başka ustalara veriyorum. En büyük arzum bu sanatın özüne sadık kalarak gençler tarafından yaşatılması” dedi.
