Bilim insanları, 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla kömürleşen antik Roma kenti Herculaneum’a ait bir parşömeni, X-ray taramaları ve yapay zeka destekli analizler kullanarak açmayı başardı. Fiziksel olarak açılması mümkün olmayan bu tarihi belge, modern teknoloji sayesinde okunabilir hale getirildi.
X-Ray ve Yapay Zeka ile 2 Bin Yıllık Sır Açığa Çıktı
Vesuvius Challenge ekibinden Stephen Parsons, “Parşömenin tamamını okuyabileceğimiz konusunda artık oldukça eminiz” diyerek bilim dünyası için büyük bir keşif olduğunu vurguladı.
İlk analizlere göre, parşömende Yunanca harflerin net görüldüğü ve metnin muhtemelen felsefi bir içeriğe sahip olduğu belirtiliyor. Daha önce Herculaneum’da bulunan yüzlerce yanmış parşömeni açma girişimleri başarısız olmuş, papirüsler parçalanarak kullanılamaz hale gelmişti.
Yüksek Güçlü X-Ray Teknolojisi Kullanıldı
Bilim insanları, İngiltere’deki ‘Diamond Light Source’ adlı tesisin sunduğu yüksek güçlü X-ray ışınları sayesinde, parşömeni zarar vermeden tarayarak içeriğini belirledi. Yapay zeka destekli algoritmalar ise mürekkep izlerini tespit ederek metni gün yüzüne çıkardı.
Karbon Bazlı Mürekkep Okunabilir Hale Getirildi
Uzmanlar, hem papirüsün hem de mürekkebin karbon bazlı olması nedeniyle ayırt etmenin oldukça zor olduğunu, ancak yeni teknikler sayesinde başarılı sonuçlar elde edildiğini belirtiyor. Parşömenin tamamen okunması için çalışmalar devam ederken, ilerleyen dönemde daha uzun metinlerin de çözülebileceği ifade ediliyor.